Oplossingsgericht werken, wat is dat nu eigenlijk?

Oplossingsgericht werken,
wat is dat nu eigenlijk?

In mijn werk gebruik ik regelmatig de methodiek oplossingsgericht werken. Maar wat is dat nu eigenlijk? Waar komt het vandaan? Wat doe je dan precies? En vooral: werkt het? In dit artikel geef ik antwoord op deze vragen en leg ik uit wat oplossingsgericht werken nu precies inhoudt.

Geen happy-ology

Nee, we gaan het nu niet over je problemen hebben. We hebben het alleen over wat goed gaat en wat je wilt bereiken. Ik werk namelijk oplossingsgericht. Tsjakka!

Bovenstaande is gelukkig een misverstand over oplossingsgericht werken. In zijn Ted-talk zegt Martin Seligman over positieve psychologie: “positive psychology is not happy-ology.” Hetzelfde geldt voor oplossingsgericht werken. Hoewel de focus ligt op wat werkt en wat je wilt bereiken, is het niet allemaal happy de peppy. Om te begrijpen wat het dan wel is, moeten we eerst een behoorlijk stuk terug in de tijd.

Helpen zoals de dokters dat doen

Oplossingsgericht werken: de geschiedenis

WUNDT EN FREUD: TWEE GRONDLEGGERS VAN DE PSYCHOLOGIE

Veel hulp zoals coaches, trainers en consultants die bieden, komt voort uit de psychologie. Psychologie kwam aan het eind 19e eeuw op als vakgebied. Het waren in het begin vooral artsen die zich hielden met de ‘geest’. Het is dan ook niet raar dat psychologen mensen gingen behandelen volgens het medisch model. Zij probeerden vast te stellen wat er mis is met een patiënt, uit te zoeken hoe dat zo is gekomen, en probeerden de problemen op te lossen met een medicijn ofwel therapie. Halverwege de vorige eeuw werden steeds meer psychologen ontevreden over deze kijk op de psychologie. Twee van hen zijn Steve de Shazer en Insoo Kim Berg. Beïnvloed door het sociaal constructionisme, de grondbeginselen van NLP en waarschijnlijk ook Appreciative Inquiry, gingen zij op zoek naar een korter durende, effectievere, vorm van therapie.

Het ontstaan van oplossingsgerichte therapie

Aan het eind van de jaren 70 begonnen De Shazer en Berg met hun onderzoek naar effectieve therapie. Dit deden zijn inductief. Dat wil zeggen dat zij hun theorie ontwikkelden op basis van onderzoek en feiten. Hiervoor bestudeerden zij duizenden uren aan therapiesessies. Zij lieten bijvoorbeeld elementen uit ouderwetse therapie weg. Daarna keken zij of dit het resultaat van de therapie minder maakte. Op deze manier probeerden zij tot de kern van effectieve therapie te komen. Ook letten zij op toevallige interventies die juist een positief effect hadden op het resultaat. Zo probeerden zij de theorie uit te bouwen met effectieve interventies. Een belangrijke ontdekking die zij deden is dat het diagnosticeren en analyseren van problemen weggelaten kon worden uit de therapie. Dit zonder een negatief effect op het resultaat hiervan. Het resultaat van al dit onderzoek is Solution-Focused Brief Therapy. Of in het Nederlands oplossingsgerichte kortdurende therapie.

Oplossingsgerichte kortdurende therapie

Oplossingsgerichte therapie richt zich vooral op het ontwerpen van een gewenste toekomst. Door vragen te stellen helpt de therapeut de cliënt oplossingen te vinden die de cliënt op weg helpen naar dit doel. Zoals ik hierboven al schreef, bleek het analyseren van problemen niet te helpen bij het oplossen ervan. Oplossingsgerichte therapie houdt zich dan ook niet bezig met onderzoeken van de problemen of de oorzaken hiervan. Oplossingsgerichte therapie gaat er ook vanuit dat een cliënt prima in staat is om zelf weer verder te komen. De therapeut weet het niet beter dan de cliënt. Hij helpt alleen door het stellen van de juiste vragen. Dit wordt ook wel ‘leading from one step behind’ genoemd.

Image

Oplossingsgericht werken

Vanuit de oplossingsgerichte therapie zijn verschillende vormen van hulpverlening ontstaan. Ook oplossingsgerichte coaching, oplossingsgerichte teamcoaching en vormen van oplossingsgerichte organisatieverandering vallen hieronder. Al deze vormen samen noemen wij oplossingsgericht werken. Zij hebben allemaal een andere vorm, maar de principes zijn hetzelfde. Er wordt vanuit gegaan dat de klant zelf in staat is om de gewenste situatie te bereiken. De professional is niet de inhoudelijk expert. De expertise van de professional zit in de begeleiding.

Wat je kunt verwachten

Oplossingsgericht werken is een methodiek die bewezen effectief is. Het helpt mensen of groepen weer grip te krijgen op de situatie. De methodiek is ontwikkeld door overbodige interventies te schrappen en te kijken naar wat echt effectief is. Hierdoor kan je met oplossingsgericht werken in korte tijd iets bereiken. Een ander groot voordeel is dat oplossingsgericht werken er vanuit gaat dat mensen en groepen zelf weer verder kunnen komen. De methodiek is er dus op gericht om de professional zo snel mogelijk overbodig te maken. Het doel is om de klant in een korte tijd weer zelfstandig op weg te helpen.

Wil je meer weten over oplossingsgericht werken? Of wil je weten wat de methodiek voor jou kan betekenen? Neem dan vrijblijvend contact met mij op. Ik gebruik de oplossingsgerichte methodiek in mijn coachingteamcoaching en elementen ervan in veranderingstrajecten.

Share this Post